نگاهی به جایگاه دختران در روزی که به نام آنهاست – گزارش زینب سلمان زاده
در انديشه اسلامي، دختر از اهميت والايي برخوردار است و در حالی که در عصر جاهلیت، دختران زنده به گور میشدند، پيامبر اكرم(ص) آنان را در مهمترين مسایل اجتماعي وارد ميكرد.ارزش يك دختر را خدايي ميداند كه او را در سنين كودكي براي عبادت برميگزيند. پيامبر اکرم(ص) فرموده است “هر خانهاي كه در آن دختر باشد، هر روز دوازده بركت و رحمت از آسمان بر آن نازل شده و زيارت فرشتگان از آن خانه قطع نميگردد در حالي كه در هر شبانهروز براي پدر آن دختران، عبادت يك سال نوشته ميشود.” امام صادق(ع) نیز میفرماید که “پسران نعمتاند و دختران حسنه و نيكي؛ و خدوند از نعمتها ميپرسد اما بر نيكيها پاداش ميدهد. ”
خداوند متعال در چندين آيه از قران كريم بر عدم تفاوت بين دختر و پسر اشاره ميكند. با توجه به آيات ۸۴ و ۸۵ سوره انعام كه ميفرمايد: وَ وَهَبْنا لَهُ إِسْحاقَ وَ يَعْقُوبَ کُلاًّ هَدَيْنا وَ نُوحاً هَدَيْنا مِنْ قَبْلُ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِهِ داوُدَ وَ سُلَيْمانَ وَ أَيُّوبَ وَ يُوسُفَ وَ مُوسي وَ هارُونَ وَ کَذلِکَ نَجْزِي الْمُحْسِنينَ (۸۴) وَ زَکَرِيَّا وَ يَحْيي وَ عيسي وَ إِلْياسَ کُلٌّ مِنَ الصَّالِحينَ(۸۵).
در اين آيات خداوند، حضرت عيسي(ع) فرزند حضرت مريم(س) را از فرزندان حضرت ابراهيم(ع) ميشمارد كه اشاره به اين امر است که در انديشه اسلامي، هيچ تفاوتي ميان فرزندان دختر و پسر نيست. از تعبيرهاي زيباي ديگر در وصف ارزش دختران، فرموده پيامبر اسلام(ص) است که “خَيْرُ اَوْلادِكُمْ الْبَناتُ؛ بهترين فرزندان شما دختران هستند”.در روايات نیز آمده است که برخي از پيامبران از خداوند درخواست فرزند دختر ميكردند تا از رافت و دلسوزي او بهرهمند شوند. مانند حضرت ابراهيم(ع) كه از خداوند تقاضا كرد به وي دختري عنايت فرمايد تا بعد از مرگش براي او گريه كند.
با توجه به اهميت و نقش بسيار بالاي دختر در جامعه لازم است که پدر و مادر هر دو در پرورش و تربيت وي نقش داشته باشند، نه اينكه تمام مسئوليت بر دوش مادر باشد.
منوچهر كردزنگنه، عضو هيات علمي گروه علوم اجتماعي دانشگاه آزاد اسلامي واحد شوشتر، در گفتوگو با خبرنگار اجتماعي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) منطقه خوزستان، با اشاره به نامگذاري روزی به نام “روز دختران” اظهار كرد: از سال ۱۳۸۶ در شوراي انقلاب فرهنگي،سالروز ولادت حضرت معصومه(س) به نام روز دختران نامگذاري شد. این اقدام به منظور اهميتبخشی به جایگاه دختران به دليل نقش مهم آنان در جامعه صورت گرفت و البته سعي شده اين نامگذاري صرفا در حد اسم نباشد.
وي افزود: با توجه به اينكه دختران در آستانه ورود به عرصههاي اجتماعي و برخورداري از بلوغ، دوره جدیدی در زندگی خود را تجربه ميكنند، چنين نامگذاري ميتواند در راستاي اعتماد به نفس و خودباوري جهت كسب موفقيت برای آنان تلقي شود.اين جامعهشناس با اشاره به جايگاه دختران در ايران و امكان بررسي كمي و كيفي آن گفت: در دهههاي اخير، ورود و موفقيت دختران در برخي حوزهها از جمله كسب تحصيلات عالي و پيشي گرفتن ميزان قبولي دختران در آزمونهاي دانشگاهي نشان از رشد كمي دارد و تلاش روزافزون آنها براي برخورداري از فرصتهاي برابر به سمت رويكرد كيفي قابل فهم است.كردزنگنه افزود: متاسفانه هنوز هم دختران با محدوديتهايي در اجتماع روبهرو هستند كه ميتواند پيامدهايي مانند افسردگي و عدم اعتماد به نفس را براي آنها رقم بزند از جمله این که عادت كنند هميشه ديگران براي آنها تصميمگيري كنند.وي بيان كرد: البته خوشبختانه هرچه جلوتر ميرويم، شرايط بیشتر تغییر میکند. با توجه به اينكه در حال گذر از يك دوره سنتي به مدرن هستيم؛ با افزايش موفقيتهاي دختران در سطوح مختلف، شاهد پررنگتر شدن نقش دختران در اجتماع هستيم.در این زمینه همچنین، زهرا باقرزاده انصاري، روانشناس و مدرس دانشگاه نیز در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، منطقه خوزستان، اظهار كرد: اگر دختران به خوبي تربيت شوند در آينده نيز جامعهاي سالم خواهيم داشت. بدون شك دوران بلوغ يكي از پرتنشترين دورانهاي زندگي هر دختر است كه در این زمان، والدين ميتوانند نقش مهمی در ايجاد آرامش روحي و رواني آنان داشته باشد. با موفقيتهايي كه در سطوح مختلف كسب ميكنند در حال اثبات وجود خود هستند.وي افزود: اغلب افراد گمان ميكنند كه بزرگ كردن و تربيت فرزندان به ويژه دختران، صرفا بر عهده مادر است در حالي كه نقش پدر ميتواند به اندازهاي در اين امر مهم باشد كه حتي چگونگي تعامل دختر با همسر آیندهاش را نیز تعيين كند.اين روانشناس گفت: متاسفانه در بسیاری از خانوادههاي ايراني، دخترها رابطه صميمي و نزديكي با پدرشان ندارند كه اين امر براي آينده احساسي دختر خطرناك است زيرا دختري كه عشق و محبت را از پدر دريافت نكند، احساس حقارت خواهد كرد.باقرزاده انصاري بيان كرد: پدر بايد زيبايي دخترش را تحسين كند، به او بگويد كه باهوش است، اخلاقش را دوست بدارد تا دخترش هم بتواند عشق خود را به او ابراز كند. دختري كه چنين محبتي را در خانواده خود تجربه نكرده باشد، بسيار محتمل است كه بعدها با الفاظ عاشقانه از افرادي غريبه، به دنبال سيراب كردن اين عطش خود باشد.وي با اشاره به سيره اهل بيت در تربيت دختران افزود: در برخي احاديث آمده كه پدر وقتي وارد خانه ميشود اگر دختر يا پسري دارد، ابتدا بايد دختر را در آغوش گيرد و به او توجه بيشتري كند. در سيره پيامبر اكرم(ص) هم آمده كه ايشان هر روز درب خانه حضرت زهرا(س) ميرفتند و به او ابراز محبت ميكردند.اين مدرس دانشگاه با اشاره به لزوم پاسخ داده شدن حس خودآرايي دختران عنوان كرد: مادر و پدر هر دو در شكلگيري و تثبيت نقش جنسيتي دختران نقش دارند. به هر حال دختران تمايل به خودآرايي دارند و چه بهتر که اين نياز توسط پدر تامين شود و با شنيدن جملات محبتآميز از سوي وي به اندازه كافي خوشحال شود. در واقع حضور پدر و مادر در كنار يكديگر در امر هدايت، ميتواند موثرتر باشد.نقش مهم دختران امروز به عنوان مادران فردا در شكلگيري جامعهاي بهتر و سالمتر اثبات شده است. هر چه دختران از رشد اخلاقي و فكري بالاتری برخوردار باشند، ميتوانند جامعه را به سمت كمال و پويايي سوق دهند. البته براي دستيابي به اين هدف، لازم است نهادهاي مختلف فرهنگي و اجتماعي و علمي با بسترسازيهاي مناسب، زمينههاي حضور موثرتر دختران را در عرصههاي مختلف فراهم كنند.همچنين با توجه به روحيه حساس و لطيف دختران، لازم است که نياز محبت، ديده شدن و مورد توجه قرار گرفتن درون محيط خانواده برآورده شود و در امر تربيت و هدايت دختران، پدر و مادر در كنار يكديگر باشند.
گزارش از زینب سلمانزاده، خبرنگار ایسنای خوزستان
دیدگاهتان را بنویسید