فرهنگنامه «باورهای عامیانه مردم ایرن» نوشته حسن ذوالفقاری با همکاری علی‌اکبر شیری، در ۱۱۶۳ صفحه، با شمارگان ۸۰۰ نسخه و قیمت ۷۵هزار تومان در نشر چشمه منتشر شده است.

در دیباچه این کتاب آمده است: باورهای هر قوم با فرهنگ آن قوم ارتباط مستقیم دارد. باورها بنیادی‌ترین مبانی جهان‌بینی انسان را در خود دارد. با تحول باورها، فرهنگ نیز گرایش و سمت و سوی دیگری به خود می‌گیرد؛ بنابراین با شناخت تحولات رخ‌داده در باورهای اقوام، به فرهنگ آن قوم می‌توان پی برد. این شناخت ما را به دیگر تحولات اجتماعی، اعتقادی، سیاسی و فکری رهنمون خواهد کرد. باورداشت‌های اقوام با توجه به شیوه زندگی، برخاسته از عمق فکر و ذهن آن قوم است، مطالعه و امعان نظر در این باورها به ما کمک می‌کند تا ببینیم کدام یک از این باورها حاوی دستوری بهداشتی، اخلاقی و انسانی است. مطالعه دقیق‌تر این باورها به ما می‌گوید حتا در افراطی‌ترین این باورها، رمز و رازی نهفته است که شاید به دلیل فراموشی فلسفه وجودی آن‌ها، اکنون آن باورها را جزو خرافات به شمار می‌آوریم. آن چه امروز آن را خرافات و موهومات می‌دانیم، جزئی از مسلمات و اعتقادات نیاکان ما بوده است. این باورها طی زمان‌های دراز دگرگون شده و شکل‌های تحریف‌شده‌ای از آن به دست ما رسیده است. بیشتر آن‌ها نیز برخاسته از فقدان دانش و بینش کافی مردمان گذشته بوده است. این پژوهش با توجه به چنین ضرورتی انجام شد. یک جا کردن باورهای مشترک قومی راه مطالعه را بر ما آسان و امکان مطالعات تطبیقی را ممکن می‌سازد. از گذشته تا امروز صدها کتاب در این حوزه نگاشته شده که حاوی اطلاعات ذی‌قیمتی است.

در معرفی این کتاب همچنین می‌خوانیم: باورها بنیادی‌ترین مبانی جهان‌بینی انسان را در خود دارد. با تحول باورها، فرهنگ نیز گرایش و سمت و سوی دیگری به خود می‌گیرد؛ بنابراین با شناخت تحولات رخ‌داده در باورهای اقوام، به فرهنگ آن قوم می‌توان پی برد. این شناخت ما را به دیگر تحولات اجتماعی، اعتقادی، سیاسی و فکری رهنمون خواهد کرد. این پژوهش با توجه به چنین ضرورتی انجام شد. یک‌جا کردن باورهای مشترک قومی راه مطالعه را بر ما آسان و امکان مطالعات تطبیقی را ممکن می‌سازد. کتاب شامل ۶۵۰ مدخل و ۱۱ هزار باور و بسامد رواج آن در مناطق مختلف ایران است. مولف کوشیده تا آن‌جا که ممکن باشد بازتاب‌ باورهای عامه را در شعر شاعران، امثال فارسی، سفرنامه‌ها، متون ادبی، خواب‌نامه‌ها و تمامی آثار مربوط به فرهنگ مردم جست‌جو کند و نشان دهد. همچنین ذیل هر عنوان با دسته‌بندی و طبقه‌بندی باورها کوشیده نظمی منطقی به باورهای هر مدخل دهد. برای نشان دادن گستره جغرافیایی باورها و منطقه رخداد آن نام شهر یا منطقه آمده است. منابع این کتاب شامل بیش از هزار کتاب و مقاله و پایان‌نامه است.

اشتراک این خبر در :