امام علی(ع) الگوی حکم و عدل/حمزه سلمان پور
عدالت ازجمله مفاهیمی است که ابعاد و بزرگی آن، به دلیل فطرت و ذات عدالت جوی انسان ذهن همه افراد بشر را به به خود مشغول کرده است.
مسأله عدالت از دیرباز جزء مهمترین مباحث و دغدغه های بشر و ادیان الهی و اندیشمندان سیاسی بوده است. و در این میان امام علی (ع) در میان حکمرانان و حاکمان تاریخ بیشترین اهتمام را به عدالت داشته است. مطالعه تاریخ حکومت علوی و سیاستهایی که آن حضرت در مقاطع مختلف به کار بسته است به خوبی بیانگر این موضوع است که امیرالمؤمنین (ع)، تنها آسیبی را که در مواجهه با آن هرگز تسامح و مماشات نکرد و با و برای آن همه حوادث و ناملایمات سیاسی را به جان خرید و سرانجام جان خویش را برای آن نصار کرد، اصرار او بر اجرای عدالت در سطح جامعه بود. عدالت اجتماعی را می توان به عنوان بزرگترین هدف از تشکیل حکومت اسلامی تلقی کرد. همچنین می بایست توجه داشت که بعثت پیامبران و تشریع ادیان به منظور تحقق قسط و عدل، با مفهوم وسیع کلمه در نظام حیات انسان بوده است، تا آنجا که رسول الله محمد مصطفی می فرماید: “الملک یبقی مع الکفر و لا یبقی مع الظلم.
آنچه مسلم است این است که عدالت اجتماعی و سیاسی به قدری با اهمیت بوده و به سرنوشت ملتها و دولتها پیوند خورده که هیچ ملت و مکتب ومرامی و حتی هیچ اندیشمند سیاسی و اجتماعی آن را نادیده نگرفته بلکه آن را برای جامعه واجب و لازم دانسته است. تا انجاییکه حتی حکومتها و حکام جور نیز سعی بر آن داشته اند که ریاکارانه خود و نظامشان را مُتّصف به آن دانسته و هدف خود را عدالت اعلام نموده اند . به طور کلی می توان گفت که عدالت در همه سیستمهای سیاسی، مورد توجه خاص بوده و به فراخور منویات و مفاهیم ایدئولوژیک تعریف و تحلیل میشود، به گونهای که عدالت عملاً مدینه فاضله و مرحله مثالی و ایده آلی است که نظام سیاسی برای نیل به آن تمام همّ و جهد نظری و عملی خود را به کار میبندد. پس عدالت، هدف غایی تمامی تلاشهای فکری و اجرایی را در عرصة سیاست و حکومت تشکیل میدهد.
وقتی به عدالت ورزی امام علی(ع) می نگریم آنجا که به قاضی می گوید از جایت بلند نشو و به اندازه مرد یهودی به من احترام بگذار نه بیش از آن، این پیام تاریخی را دریافت می کنیم که همه در برابر قانون یکسان و برابرند.
و جایی که حضرت مسلم برادر امام، نزد او می آید و از عسر و حرجی که در آن قرار گرفته شکایت می کند و درخواست کمک از بیت المال می کند امام آهن گداخته در دست برادر خویش می نهد و به او گوشزد می کند که تخطی از عدالت و دادن سهمی بیش از دیگران به او کاری تا این حد ناپسند و گناهی نابخشودنی است. و این پیغام را در امتداد تاریخ و در مسیری به سوی ابدیت خطاب به همه حاکمان و صاحب منصبان در کل زمانهای بعد از خود ارسال نماید که عدالت یعنی برابر دانستن برادر خود با سایر مردم…
سزاوار است امروز در سایه رهبری حکیمانه حضرت آیت الله خامنه ای و نظام مقدس اسلامی که هدف آن عدالت گستری و عدالت ورزی است شاهد تغییر در رفتار مسئولانی در استان خوزستان باشیم که حق الناس را به آسانی ضایع می کنند و عدالت را قربانی ایل گرایی و فامیل بازی خود کرده اند.
حمزه سلمان پور
دیدگاهتان را بنویسید