مرتضی ستاک با اشاره  به تشکیل صندوق ضمانت سپرده‌ها بر اساس ماده ۹۵ قانون برنامه پنجم توسعه اظهار داشت: این صندوق یک نهاد عمومی غیردولتی با هدف تضمین بازپرداخت سپرده‌های سپرده‌گذاران در بانک‌ها و موسسات اعتباری بانک‌ها تشکیل شده است.

وی با بیان اینکه صندوق ضمانت سپرده‌ها از محل حق عضویت‌ها اداره می‌شود، افزود: به موجب قانون همه بانک‌ها و مؤسسات اعتباری ملزم به عضویت در این صندوق هستند و میزان حق عضویت‌ها مطابق ماده ۹۵ به پیشنهاد بانک مرکزی و پس از تصویب در هیأت وزیران اخذ می‌شود.

معاون عملیاتی صندوق ضمانت سپرده‌ها با اشاره به اینکه اساسنامه صندوق چند بار اصلاح شده و در ۳۱ اردیبهشت ماه ابلاغ شده است، گفت: آیین‌نامه میزان و نحوه دریافت حق عضویت در صندوق ضمانت سپرده‌ها تدوین شد که ‌آخرین ویرایش آن به سال ۹۴ برمی‌گردد.

وی در پاسخ به این سؤال که با گذشت این مدت از فعالیت صندوق موجودی صندوق به چه میزان رسیده است، اظهار داشت: صندوق ضمانت سپرده‌ها ۳ نوع حق عضویت می‌گیرد؛ یک حق عضویت اولیه به موجب ماده ۷ آیین‌نامه دریافت می‌شود که براساس آن ۲ درصد سرمایه اعلامی برای تأسیس یک بانک باید به صندوق ضمانت سپرده‌ها پرداخت شود.

ستاک ادامه داد: بدین ترتیب همه بانک‌ها حداقل باید ۸ میلیارد تومان حق عضویت به صندوق ضمانت سپرده‌ها بدهند. حق عضویت دیگر سالانه است که باید هر سال پرداخت شود و این مبلغ ۲۵ صدم درصد میانگین سپرده‌های روزانه یک بانک پس از کسر سپرده قانونی را شامل می‌شود.

معاون صندوق ضمانت سپرده‌ها درگفتگو با فارس تصریح کرد: هیأت مدیره صندوق ضمانت سپرده‌ها در محدوده ۲۵ صدم درصد تا یک درصد می‌تواند برای دریافت این نوع حق عضویت تعیین کند اما هم اکنون (برای سال‌های ۱۳۹۳ و ۹۴) هیأت مدیره همان ۲۵ صدم درصد را در نظر گرفته است.

وی با بیان اینکه سقف تضمین سپرده برای همه مشتریان بانک‌ها در هر بانک یک میلیارد ریال است، افزود: به طور طبیعی اگر حجم سپرده‌های یک بانک بیشتر باشد حق عضویت بیشتری در این قالب باید پرداخت کند.

ستاک سومین حق عضویت پرداختی بانک‌ها و موسسات اعتباری را حق عضویت خاص عنوان کرد و گفت: در قالب حق عضویت، صندوق متناسب با ضریب ریسک هر بانک حق عضویت بیشتری دریافت می‌کند. در واقع نرخ این حق عضویت نسبت به میزان اشتهای ریسکی بانک تعیین می‌شود.

معاون عملیات صندوق ضمانت سپرده‌ها درخصوص نحوه مدیریت منابع صندوق، گفت: صندوق حق عضویت‌های دریافتی را طبق اساسنامه می‌تواند ۷۰ درصد منابع فقط در اوراق مالی تحت تضمین دولت و یا بانک مرکزی سرمایه‌گذاری کند و ۳۰ درصد دیگر باید در بانک مرکزی تودیع شود تا منابع نقد لازم برای مواقع خاص در اختیار صندوق باشد.

ستاک تصریح کرد: حجم کل منابع صندوق ضمانت سپرده‌ها ۷۰۰ میلیارد تومان است که ۲۰۰ میلیارد تومان آن نقد و حدود ۵۰۰ میلیارد تومان اوراق مالی تضمین شده دولت است. البته این منابع صندوق فقط حق عضویت دریافتی نیست بلکه سود ناشی از سرمایه‌گذاری‌ها را هم شامل می‌شود.

به گفته وی از ترکیب منابع سرمایه‌گذاری شامل اوراق مشارکت، اسناد خزانه و اوراق اجاره است که همگی اوراق تضمینی دولت هستند.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا صندوق ضمانت سپرده تاکنون اعتباری را به بانکی اختصاص داده است، اظهار داشت: صندوق هنوز به بلوغ کامل مالی نرسیده ضمن اینکه بر اساس قانون، صندوق در صورت ورشکستگی یک بانک یا مؤسسه اعتباری باید منابع را پرداخت کند که خوشبختانه تاکنون چنین اتفاقی رخ نداده است. البته در دنیا این گونه نیست که صندوق‌های ضمانت سپرده‌ها فقط در زمان ورشکستگی یک بانک ورود کند.

ستاک با اشاره به لوایح بانکی بانک مرکزی، گفت: در لایحه بانکداری فصلی به صندوق ضمانت سپرده اختصاص یافته که پیشنهادات مطرح شده فراتر از وظایف فعلی تعریف شده برای صندوق است.

وی تأکید کرد: هم اکنون بانک‌ها و مؤسسات اعتباری عضو صندوق هستند که از بانک مرکزی مجوز قطعی دارند.

معاون عملیات صندوق ضمانت سپرده‌ها در پاسخ به  این سؤال که آیا حق عضویت پایین و تضمین ۱۰۰ میلیون تومانی برای تضمین هر سپرده درجه اطمینان برای سپرده‌گذاران را کاهش نخواهد داد؟ گفت: باید به یک نقطه بهینه برسیم؛ هر چقدر نرخ حق عضویت را افزایش دهیم هزینه بانک‌ها سنگین‌تر خواهد شد، ضمن اینکه صندوق به دنبال تضمین همه سپرده‌ها نیست.

وی تصریح کرد: با همین سقف ۱۰۰ میلیون تومان، با این سقف ۷/۹۹ درصد از تعداد سپرده‌گذاران پوشش داده می‌شود و عرف جهانی این صندوق‌ها نیز هم تضمین سپرده‌های سپرده‌گذاران خرد است.

به گفته ستاک با توجه به منابع دیگری که در آیین‌نامه پیش‌بینی شده سپرده‌گذاران خرد بانک‌های عضو به‌طور کامل پوشش داده می‌شوند و از این بابت نگرانی نیست.

معاون صندوق ضمانت سپرده‌ها با بیان اینکه در تمام دنیا هم این گونه است که همه سپرده‌ها تضمین نمی‌شود، گفت: معمولا در صندوق‌های ضمانت سپرده، نسبتی از سپرده‌های همه سپرده‌گذاران تضمین می‌شود تا دربرگیری و سطح پوشش تضامین افزایش یابد چرا که در صورت ورشکستگی یک بانک نگرانی شدیدی بین سپرده‌گذاران ایجاد می‌شود و این نگرانی اقتصاد را با مشکل مواجه می‌کند.

وی اضافه کرد: صندوق ضمانت سپرده‌ها در مواقع ورشکستگی به سرعت در کوتاه‌ترین زمان با سقف ۱۰۰ میلیون تومان برای هر سپرده پرداخت خواهد کرد تا التهاب بازار فرو بنشیند.